Ο Άγιος Νικόλαος είναι ο πολιούχος των Γιάλτρων. Ο ναός του θεμελιώθηκε το 1884 και είναι η κύρια εκκλησία του χωριού. Ο κύριος ναός ξεχωρίζει για το μέγεθός του και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του, που φέρει εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, του Αγίου Νικολάου και άλλων αγίων. Στον πρόναο του ναού υπάρχει παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Άννα, μητέρα της Παναγίας.
Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε το 270 στα Πάταρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία, από ευσεβείς και εύπορους γονείς, τον Επαρχιανό και τη Νόνα, που του εξασφάλισαν χριστιανική ανατροφή και επιμελημένη μόρφωση σε θεολογία και φιλοσοφία. Έγινε επίσκοπος στα Μύρα της Λυκίας, σημαντικό λιμάνι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τον 4ο αιώνα μ.Χ. Το 325 μ.Χ. συμμετείχε στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια, επί Μεγάλου Κωνσταντίνου, όπου υπερασπίστηκε την ορθόδοξη πίστη ενάντια στην αίρεση του Αρειανισμού, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση του Συμβόλου της Πίστεως. Όταν επέστρεψε από τη Σύνοδο, συνέχισε το ποιμαντικό του έργο στα Μύρα, βοηθώντας τους φτωχούς, προστατεύοντας αδίκως κατηγορούμενους και καθοδηγώντας το ποίμνιό του με φιλανθρωπία μέχρι το θάνατό του. Ο Άγιος Νικόλαος αποδήμησε ειρηνικά στις 6 Δεκεμβρίου του 343, αφήνοντας κληρονομιά τη φήμη του ως θαυματουργού.
Είναι λαοφιλής άγιος, ιδιαίτερα γνωστός ως προστάτης των ναυτικών, λόγω των θαυμάτων του που σχετίζονται με τη σωτηρία πλοίων από τρικυμίες, αλλά και των παιδιών, των φτωχών και των ταξιδιωτών. Η φήμη του εξαπλώθηκε από τη Μικρά Ασία σε όλο τον χριστιανικό κόσμο, με ναούς και πόλεις να φέρουν το όνομά του, από τη Μεσόγειο έως τη Βόρεια Ευρώπη.
Στα Γιάλτρα, η γιορτή του στις 6 Δεκεμβρίου αποτελεί κεντρικό γεγονός. Η λειτουργία συνοδεύεται από λιτανεία της εικόνας του στα δρομάκια του χωριού, μια παράδοση που ενισχύει τη συνοχή της κοινότητας και αντικατοπτρίζει τη ναυτική ταυτότητα της περιοχής, καθώς τα Γιάλτρα είναι παραθαλάσσιο χωριό. Οι πιστοί προσφέρουν άρτους και γλυκίσματα στους επισκέπτες, συνεχίζοντας το έθιμο της φιλοξενίας, ενώ τα τάματα και οι προσευχές εκφράζουν την ευλάβεια προς τον Άγιο, που θεωρείται προστάτης της τοπικής κοινωνίας.
Χάρτης: google maps
